Ο ΦΩΤΙΣΤΗΣ     ΤΗΣ  ΤΑΝΖΑΝΙΑΣ          Η ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΑ ΤΟΥ π. ΣΩΣΘΕΝΗ ΚΙΓΙΟΓΚΑ

 Εἶναι ὁ μεγάλος Ἱεραπόστολος καί Φωτιστής τῆς Τανζανίας.

Ἡ διάδοση τῆς Ὀρθοδοξίας στήν Δυτική Τανζανία ὠφείλεται ἀποκλειστικά σ’αὐτή τή μεγάλη μορφή μέ τήν μεγάλη ὀρθόδοξη ψυχή.

Καθώς κάθε μέρα καί κάθε ὧρα ἀντικρίζω τόν τάφο του μπροστά στήν Ἐπισκοπή τῆς Μπουκόμπας, ἀντικρίζω τό θεμέλιο τῆς Ἐπισκοπῆς, τήν κολώνα τῆς Ἐπισκοπῆς καί τήν σκέπη τῆς Ἐπισκοπῆς. 

Στέκομαι πολλές φορές μπροστά στήν θεόρατη μορφή του, καί τόν ρωτῶ:

-Ποῦ βρῆκες, γέροντα, αὐτή τή δύναμη;

Καί αὐτό τό σκέπτομαι πολλές φορές καί μέσα στήν ἡμέρα κυρίως, ὅταν μέ τό αὐτοκίνητο βρίσκομαι σέ μιά κουραστική περιοδεία, καί ἀναρωτιέμαι:

-Πῶς περπάτησες, γέροντα, ὅλη τήν Καγκέρα καί τήν Γκέϊτα μέ τά πόδια μέ κεῖνα τά δύσκολα μέσα συγκοινωνίας;

Τόν βρίσκω μπροστά μου σέ κάθε γωνία τῆς ἀπέραντης Ἐπισκοπῆς, ὅταν ρωτῶντας πάντα, ποιός ξεκίνησε τήν Ἱεραποστολή παίρνω τήν ἀπάντηση:

-Ὁ π. Σωσθένης!

Ψάχνοντας τό Ἡμερολόγιο τῆς Μητροπόλεως Εἰρηνουπόλεως 1986, πού ἐξέδιδε ὁ τότε Τοποτηρητής τῆς Μητροπόλεως Ἐπίσκοπος Ἀνδρούσης καί νῦν Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας Ἀναστάσιος, καί ἐπιμελεῖτο ὁ συνεργάτης του Ἀρχιμ. Θεόκλητος Τσίρκας, ἔχει τά στοιχεῖα τῶν Ἀρχιερατικῶν περιφερειῶν Κένυας, Οὐγκάντας καί Τανζανίας. Γιά τήν Τανζανία ἀναφέρει 30 Ἐνορίες καί μόνο 1 ἱερέα, τόν π. Σωσθένη Κιγιόγκα.

Προφέροντας τό ὄνομα Σωσθένης, συνωνυμικά θυμόμαστε τόν Ἀπόστολο Σωσθένη ἀπό τήν Κόρινθο. Ναί, ἐκεῖ στήν Κόρινθο τόν συνάντησε ὁ Ἀπόστολος Παῦλος, ὡς ἀρχισυνάγωγος τῆς Ἐβραϊκῆς Συναγωγῆς Κορίνθου μέ τό ὄνομα Κρίσπος. Ἀναφέρει ὁ Λουκᾶς στίς Πράξεις «Ὁ ἀρχισυνάγωγος Κρίσπος πίστεψε στόν Κύριο μαζί μ’ ὅλο τό σπίτι του, καί πολλοί ἀπό τούς Κορινθίους πού ἄκουγαν τό κήρυγμα πίστευαν και βαφτίζονταν» (Πραξ. 18, 8). Μετά τόν ἀναφέρει κατά τήν ἀντίδραση τῶν Ἑβραίων ἐναντίον τοῦ Παύλου, «τότε ὅλοι οἱ Ἕλληνες ἔπιασαν τόν Σωσθένη τόν ἀρχισυνάγωγο καί τόν χτυποῦσαν μπροστά στό δικαστήριο»( 18, 17). Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος μᾶς δίνει τήν μαρτυρία, ὅτι ὁ Κρίσπος ὀνομάσθηκε Σωσθένης. Ἀναφέρεται ἀπό τόν Ἀπ. Παῦλο ὡς συνοδό του, συνεργάτης του καί «ἀδελφός» στήν Α΄πρός Κορινθίους Ἐπιστολή. «Ὁ Παῦλος, πού ὁ Θεός θέλησε νά τόν καλέσει ὡς ἀπόστολο τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ, καί ὁ ἀδερφός Σωσθένης» (1,1). Τήν ἐπιστολή γράφει τό 55 μ.Χ. ἀπό τήν Ἔφεσο. Φαίνεται μετά τήν Κόρινθο ὁ Ἀπ. Παῦλος πῆρε μαζί του συνοδεία καί τόν Ἀπ. Σωσθένη, τόν ὁποῖο συναντᾶμε μετά Ἐπίσκοπο Κολοφῶνος λίγα χιλιόμετρα βοριοδυτικά τῆς Ἐφέσου πρός τήν Σμύρνη. Ἡ Κολοφώνα εἶναι μιά ἀπό τίς 12 Ἰωνικές πόλεις, ἀπ’ὅπου κατήγετο ὁ φιλόσοφος Ξενοφάνης. Ὁ Ἀπ. Σωσθένης γιορτάζει στίς 9 Δεκεμβρίου.  

Βλέποντας τήν μεγαλόσωμη ἐπιβλητική μορφή τοῦ πατρός Σωσθένη, συνειρμικά μοῦ ἔρχεται στό νοῦ ἡ μορφή τοῦ ἄλλου μεγαλόσωμου Ἁγίου, τοῦ Ὁσίου τοῦ Ἀθωνίτου Ἀθανασίου. Ὁ Ὅσιος Ἀθανάσιος ὁ οἰκιστής τοῦ Ἄθωνος, ὁ π. Σωσθένης ὁ οἰκιστής τῆς Ὀρθοδοξίας στήν Τανζανία. Ὁ μέν πυρσός καί ποδηγέτης τοῦ ἐν Ἄθω, ὁ δέ φωτιστής καί ὁδηγός τῶν ἐν Τανζανίᾳ.

Τό θαυμαστό στήν ἱστορία τῆς Ἱεραποστολῆς εἶναι, ὅτι μέχρι τὠρα στήν Ἑλλάδα μιλᾶμε γιά Ἕλληνες Ἱεραποστόλους, ἐνῶ στήν περίπτωση τοῦ π. Σωσθένη, μιλᾶμε γιά Ἀφρικανό - ἰθαγενῆ ἱεραπόστολο. 

Καί βέβαια πρέπει νά ἀρχίζουμε καί νά ἐκτιμᾶμε καί καταγράφουμε τήν προσφορά τῶν ἰθαγενῶν Ἰεραποστόλων, ὅπως τῶν γνωστῶν πρωτοπόρων τῆς Ὀρθοδοξίας στήν Κένυα καί Οὐγκάντα, π. Ὀβαδία, Ρουβήμ Σπάρτα, τοῦ τραγικοῦ Γεωργίου Γαδούνα, Θεόδωρου Νανκυάμα καί τοῦ ἄρτι κοιμηθέντος Μητροπολίτου Καμπάλας Ἰωνᾶ.  

Ὁ πρῶτος πάντοτε εἶναι πρῶτος. Πρῶτος πού διδάσκει, πρῶτος πού ἀνοίγει δρόμους, πρῶτος πού ξεκινᾶ, πρῶτος στό τόπο του, μέ μὀνο ὁδηγό καί παράδειγμα τόν Κύριο καί Σωτῆρα Χριστό καί τούς Ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας. Καί τά παραδείγματα αὐτά ἐκτός τοῦ τόπου του, τῆς φυλῆς του, τῆς γλώσσας του, τοῦ χρώματος του.

Τό ξεκίνημα τοῦ π. Σωσθένους στήν Τανζανία συνοδεύετο μέ διάφορα θαυμαστά «σημεῖα».

 Ὅπως στό ξεκίνημα τῆς Ἐκκλησίας μας στούς Ἀποστολικούς χρόνους συνοδεύοντο μέ πλῆθος θαυμαστῶν γεγονότων καί ἦταν ἀπόδειξη τῆς ἐλεύσεως τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ.

Βέβαια ὅλη ἡ γνωριμία τοῦ π. Σωσθένη μέ τήν Ὀρθοδοξία καί ἡ τελική μεταστροφή του ἦταν ἕνα θαῦμα. 

Τό δέ φούντωμα τῆς Ὀρθοδοξίας στήν περιοχή τῆς IKIMBA ἔγινε ἐξ αἰτίας τῆς θαυμαστής ἀνάβλυσης πηγῆς νεροῦ στήν κωμόπολη Kanyabuguru.

Ἄς παρακολουθήσουμε τό ξεκίνημα τοῦ π. Σωσθένη καί τήν θαυμαστή ἱεραπο στολική πορεία του.

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ

Ὁ π. Σωσθένης Kiyonga γεννήθηκε τό ἔτος 1942 στό χωριό Katoke τῆς ἐπαρχίας Muleba. Ὁ πατέρας του ὀνομαζόταν Bwilu Kiyonga II καί ἡ μητέρα του ὀνομαζόταν Balungi. Ὅταν ἦταν δύο ἐτῶν ἔφυγε ἀπό τό χωριό Κατόκε καί πῆγε νά μείνει μέ τή γιαγιά του στό χωριό Μακογκόρα, ὁπότε τόν μεγάλωσε ἡ γιαγιά του. Παντρεύτηκε μέ τήν πρεσβυτέρα Feliciana Batemba (Anna Sosthenes) ἀπό τόν π. Μακάριο Κίζα ἀπό τήν Οὐγκάντα ἀρχές τῆς δεκαετίας τοῦ 1980 καί εἶχαν 15 παιδιά. 

Σπούδασε ἀποικιακή ἐκπαίδευση στό Kashumbiliro καί τό Kanazi Δευτεροβάθμιο Σχολεῖο μεταξύ τῶν ἐτῶν 1954-1960 καί στή δεκαετία τοῦ 1960 ἔγινε χαμηλόβαθμος ἀστυνομικός.                                                                                                                                                               

Μετά ἀπό λίγο ἐντάχθηκε στό Λουθηρανικό Βιβλικό Κολλέγιο στά Ruija. Ἦταν μεταξύ τῶν ἱδρυτῶν τοῦ κολλεγίου. Ἐκεῖ γνώρισε τήν Ἑλληνική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Ο π. Σωσθένης μετά τή μελέτη τῆς Ἁγίας Γραφῆς ἔγινε Λουθηρανός πάστορας καί μουσικός, ἔτσι μετακινοῦνταν σέ Λουθηρανικές Ἐκκλησίες καί δίδασκε Μουσική καί Μελέτη τῆς Βίβλου.

Τό 1969 ἄφησε τή Λουθηρανική Ἐκκλησία καί τούς συναδέλφους του πάστορες. Στήν ἀρχή ἦταν μαζί ἐνῶ ὁ π. Σωσθένης ἦταν ἀναγνώστης τους, μετά ἄρχισε νά κηρύττει γιά τήν Ἀφρικανική Ἑλληνορθόδοξη Εκκλησία.

Τό 1973 ἡ κυβέρνηση τοῦ χωριοῦ ἐκτίμησε τήν προσπάθειά του καί τοῦ ἔδωσε οἰκόπεδο γιά νά χτίσει μιά Ἐκκλησία στή Μακόνγκορα ὅπου μετακόμισαν ἀπό τό σπίτι του καί ἄρχισαν νά προσεύχονται ἐκεῖ. 

Ἄνοιξαν πολλές ἐνορίες σέ διαφορετικά μέρη στήν Κάγκερα, μερικά ἀπό τά μέρη ἦταν, Makongora, Muhutwe, Kagabiro, Nshamba, Izimbya, Kasikizi, Kanyabu guru, Kyamwanjula, Karagwe καί ἄλλα μέρη. Ὁ πατέρας Σωσθένης ἦταν ἐπίσης μέ τόν Νικόλαο Ρουμπίσο, τόν Ἰγνάτιο Σίμπα, τόν Γεράσιμο Μουμπέσα καί τόν Πεουτερ Ματζούνε. Ὅλοι προσευχήθηκαν γιά ἕνα πολύ σημαντικό ρόλο στήν ἐπιτυχία τῆς Ἐκ κλησίας.

Ο ΔΡΟΜΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

Τό 1974 πῆγε στήν Οὐγκάντα γιά νά συναντήσει τόν Ἐπίσκοπο Θεόδωρο Νανκυάμα, ὅπου διδάχτηκε πολλά πράγματα γιά τήν Ὀρθοδοξία καί βαφτίστηκε. Ἐκεῖ, μεταφράστηκαν τά βιβλία στή γλῶσσα Haya καί στά Σουαχίλι μερικά ἀπό τά βιβλία ἦταν τό Ἀπόδειπνο στά Haya γλῶσσα καί τό βιβλίο τοῦ Ὄρθρου στά Σουαχίλι.

Ὁ π. Σωσθένης Kiyonga μαζί μέ ἕνα ἱερέα ἀπό τήν Οὐγκάντα, ὀνόματι Makarios Kiiza, ἦρθαν τό 1980 στή Bukoba ὅπου πολλοί ἄνθρωποι ξαναβαφτίστηκαν. Ἐκεῖ στή Μακόγκορα στήν Ἐκκλησία τῶν Ἁγίων Πέτρου καί Παύλου ἔγινε καί ὀ γάμος τοῦ π. Σωσθένη. 

Τήν ἐποχή ἐκείνη ὁ Μητροπολίτης Ρουάντα καί Μπουρούντι (Innocentios Byakatonda) ἦταν ἀκόμα Ἀναγνώστης, ἦταν παρών καί μάρτυρας τῶν ὅλων.

 Περίπου 12 χρόνια ἡ ὁμάδα τῶν προσήλυτων στήν Ὀρθοδοξία Τανζανῶν δέν εἶχαν χειροτονημένο ἱερέα καί ἐνεργοῦσαν αὐτοβούλως. 

Τό 1982 ὁ π. Σωσθένης πῆγε στήν Ἱερατική Σχολή τοῦ Ναϊρόμπι, πού ξαναοργάνωσε ὁ τότε Τοποτηρητής τῆς Μητροπόλεως Εἰρηνουπόλεως Ἀναστάσιος, σημ. Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας καί ξεκίνησε τήν λειτουργία της τό Σεπτέμβριο τοῦ 1982. 

Ἡ χειροτονία του ἦταν προγραμματισμένη νά γίνει στήν Ἀνατολική Ἀφρική, ἀλλά λόγω τοῦ ἐπέμβασης στά μάτια τοῦ Ἀναστασίου, πῆγε ὀ π. Σωσθένης στήν Ἑλλάδα, ὅπου στίς 16 Ἀπριλίου 1983 Κυριακή τῶν Βαϊων χειροτονήθηκε στή Μονή Ἁγίου Ἰωάννου Καρέα καί στίς 15 Ιουνίου 1983 Τετάρτη τῆς Ἀπόδοσης τοῦ Πάσχα χειροτονήθηκε ἱερέας στό Ναό τῆς Ἁγίας Παρασκευῆς στό ὁμώνυμο προάστιο τῆς Ἀθήνας. Στή χειροτονία του μίλησε στά Σουαχίλι καί μετέφραζε στά Ἑλληνικά ὁ μακαριστός Ἱωνᾶς, πού εἶχε χειροτονηθεῖ ἱερεύς καί Ἀρχιμανδρίτης. Στό τέλος τῆς ὁμιλίας του ζήτησε τίς προσευχές ἀπό τούς ἱερουργούς καί τό ἐκκλησίασμα, γιά νά μπορέσει μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ νά εἶναι ἄξιος τοῦ λειτουργήματος τῆς ἱερωσύνης.

Ὁ Ἀναστάσιος ἀνάμεσα στά ἄλλα εἶπε, ὅτι «μιά Ἐκκλησία συνιστᾶται μέ τόν ἄνθρωπο αὐτό, πού ὡς πρῶτος ἱερέας τοῦ τόπου του θά τελεσιουργεῖ ἐκεῖ τά μυστήρια. Στήν Τανζανία ὕστερα ἀπό λίγο θά ὑπάρχει ἕνας ἱερέας πού θά προέρχεται ἀπό τούς ἴδιους τούς ντόπιους. Πού θά ἔχει τήν ἐνορία του, πού μπορεῖ νά τελεῖ τήν Θεία Λειτουργία καί ν’ ἀκτινοβολεῖ τό μήνυμα τῆς σωτηρίας καί τῆς Ἀναστάσεως».

Στό διάστημα τῆς παραμονῆς του στήν Ἀθήνα ἔμενε στήν Μονή Καρέα καί ὁ π. Ἀντώνιο Ρωμαῖος τόν ἐκπαίδευε λειτουργικά καί οἱ ἀδελφές τοῦ μάθαιναν Ἑλληνικά. Ψέλιζε μέ εὐλάβεια στά Ἑλληνικά «τείχισον ἡμᾶς ἁγίοις σου ἀγγέλοις». Καί ὁ Ἀναστάσιος τοῦ τόνισε «τήν ζωντανή κοινωνία τῶν Ἁγίων κατά τήν τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας». Καί ζήτησε ἀπό τούς πιστούς «μέ τήν προσευχή καί τήν μνημόνευση στά δίπτυχα νά παρακαλέσουμε τόν Κύριο «ὁ ποιῶν τούς ἀγγέλους αὐτοῦ πνεύματα καί τούς λειτουργούς αὐτοῦ πυρός φλόγα», νά τό λαμπρύνει καθημερινά μέ τό φωτισμό τοῦ Ἁγίου Πνεύματος». 

Στό περιοδικό ΠΑΝΤΑ ΤΑ ΕΘΝΗ» Φθινοπώρου 1983, ὅπου ἀναφέρονται στατιστικά στοιχεῖα τῶν Ὀρθοδόξων Ἀφρικανικῶν κοινοτήτων τῆς Τανζανίας ἀναφέρεται ἡ Ἐπαρχία Μπουσόγκα (φυλή Χάγια) μέ 19 Ἐνορίες, 11 σταθμούς και 1 ἱερέας. Ὁ ἕνας αὐτός ἱερέας εἶναι ὁ π. Σωσθένης.

Τό πρῶτο τρίμηνο τοῦ 1984 ἀναφέρονται πάλι ἕνα ἱερέας, ἀλλά ἕνα ἱεραποστολικό Κέντρο, 8 Ναοί σέ ἑνορίες καί 22 μικρότεροι πυρῆνες καί ἀναφέρει τά ὀνόματα τῶν χωριῶν.

Στό Ναϊρόμπι καταφθάνει καί ὁ Ἔντουαρτ καί χειροθετεῖται ἀναγνώστης. Εἶναι λέει ὁ πρῶτος πού ἔρχεται ἀπό τήν Τανζανία, μετά τόν π.Σωσθένη πού σηκώνει τήν εὐθύνη ὀκτώ χιλιάδων πιστῶν. Στίς 27/1/1985 χειροτονεῖται σέ διάκονο ὁ Ἔντουαρτ Ρουμπίσο, μέ τό ὄνομα Νικόλαος.

Στίς 15/1/1985 χειροτονεῖται διάκονος ὁ Τζών Σίμπα μέ τό ὄνομα Ἰγνάτιος. Στίς 1/1/!986 χειροτονεῖται σέ ἱερέα ὁ π. Νικόλαος Ρουμπίσο καί 3/2/1986 φεύγει γιά Τανζανία, γιά νά ὑπηρετήσει τήν Ἱεραποστολή στήν Μπουκόμπα καί Γκέϊτα.

Χειροτονήθηκαν ὁ π. Ἰγνάτιος 24/5/1986 καί π. Γεράσιμος 25/5/1996. Τώρα 4 ἱερεῖς στήν Τανζανία σέ 28 Ἐνορίες. Τρεῖς ἀκὀμη Τανζανοί χειροθετήθηκαν Ἀναγνῶστες.

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ ΣΤΗΝ ΤΑΝΖΑΝΙΑ

Ὅταν ἐπέστρεψε ἀπό τήν Ἑλλάδα, ὁ Μητροπολίτης Ἀναστάσιος τόν ἔκανε Γενικό Ἐφημέριο τῆς ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΣΤΗΝ ΤΑΝΖΑΝΙΑ. «Ὡς γενικός ἐφημέριος ὁ π. Σωσθένης ἔστειλε τούς μαθητές τοῦ στήν Κένυα στήν Ἱερατική Σχολή Μακάριος Γ΄ τό 1984 ὡς μιά πρώτη προσπάθεια ἐμφύτευσης τῆς γνώσης τῶν Ὀρθοδόξων στούς Τανζανούς. Ἦταν οἱ Nikolaos Rubisho, Ignatios Simba, Gerasimos Mwebesa καί Benedicto Kiyonga (ὄχι ἰερέας). Ὅλοι τους ἔγιναν ἱερεῖς καί ἦρθαν νά βοηθήσουν τόν ἐργάτη τῆς ἱεραποστολῆς στήν Τανζανία. Στήν Ἱερατική Σχολή ὁ Νικόλαος Ρουμπίσο χειροτονήθηκε πρῶτος καί ἐπέστρεψε γιά νά βοηθήσει τόν π. Σωσθένη.

Ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία στήν Τανζανία ὐπῆρχε ἀπό τό 1900. Τήν ἔφεραν Ἕλληνες πού ἦταν ἔμποροι καί γεωπόνοι. Ἔτσι εἶχαν πολλά ἔργα καί εἶχαν Ἐκκλησία στήν Arusha, τό Dar es Salaam καί τήν Tanga. Ἀλλά ἡ ἐξάπλωση τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας ἐπηρεάστηκε ἀπό τή Διακήρυξη τῆς Ἀρούσας ἀπό τήν ὁποία προῆλθε ἡ Ἐθνικοποίηση τῆς Ἰδιωτικῆς Ἰδιοκτησίας τή δεκαετία τοῦ 1967-1970. Τότε πολλές ἐλληνικές περιουσίες κρατικοποιήθηκαν καί πολλοί Ἕλληνες ἐγκατέλειψαν τή χώρα. Τα ἐκκλησιαστικά κτήρια χρησιμοποιήθηκαν καταχρηστικά καί ἄλλα δόγματα ἄρχισαν νά χρησιμοποιοῦν τίς ἐκκλησίες μας γιά τίς ἀκολουθίες τους στήν Tanga καί στό Moshi.

Τό πρῶτο ἔργο τοῦ π. Σωσθένη ἦταν νά διεκδικήσει ἐκ νέου τίς ἐκκλησίες πού εἶχαν καταληφθεῖ ἀπό ἄλλα δόγματα. Δέν ἦταν εὔκολο ἔργο, ἀλλά ἦταν δύνατο γιά τόν ἐν Θεῷ ἄνθρωπο. Ὁρισμένα ἀκίνητα ἐπιστράφηκαν μετά τήν ἐπιβεβαίωση τῆς καταγραφῆς τῆς Ἐκκλησίας στήν Τανζανία καί τήν πλήρη ταυτοποίηση τοῦ π. Σωσθέ νη. Οἱ Ἕλληνες πού βρίσκονταν στήν Τανζανία τοῦ ἔδωσαν μεγάλη ὑποστήριξη καί ὁ δηγίες, καθώς καί ὁ Μητροπολίτης Ναϊρόμπι καί πάσης Κένυας.

Σημαντικές ἦταν οἱ δύο ἐπισκέψεις τοῦ Ἀναστασίου στήν Μπουκόμπα. Ζῶντας τοῦ π. Σωσθένη, ὁ Ἀναστάσιος ἐπισκέφθηκε τήν Μπουκόμπα δύο φορές. 

Ἦταν ἐπισκέψεις στόν π. Σωσθένη, γιατί γύρω ἀπό τόν π. Σωσθένη εἶχε ἀναπτυχθεῖ ἡ Ὀρθοδοξία τότε στήν περιοχή τῆς Μπουκόμπας.

Πρώτη φορά τό 1985, πού ὅμως ἦταν πολύ σύντομη διότι μὀλις ἔφθασε πληροφορήθηκε τήν κοίμηση τοῦ συναδέλφου του καί σπουδαίου Θεολόγου κ. Νίκου Νησιώτη. Ἔφθασε μέ ἀεροπλάνο ἀπευθείας ἀπό τό Ναϊρόμπι στή Μπουκόμπα καί κοιμήθηκε στό σπίτι τοῦ π. Σωσθένη γιά μερικές μέρες, γιατί τότε δέν ὑπῆρχε ἱεραποστολικό κέντρο, ἀλλά ὅλα γίνονταν ἀπό τό σπίτι. Ὅταν ἔκαναν Θεία Λειτουργία στή Μακόνγκορα εὐλόγησε τό ἔργο τοῦ π.Σωσθένη καί ἔφυγε γιά τήν Ἑλλάδα.

Τό 1989 κάνει τήν δεύτερη ἐπίσκεψη του, τώρα ὁδικῶς μέσω Οὐγκάντας. Ἦταν μιά πολύ κοπιαστική πορεία, καθώς ἔφθασαν στίς 11 τό βράδυ ἐνῶ τούς περίμεναν ἱερεῖς καί χριστιανοί στίς 6 μ.μ.

***

Ὁ τοποτηρητής Ἀνδρούσης Ἀναστάσιος ἦταν καθηγητής στή Θεολογική Σχολή Ἀθηνῶν, ὁπότε στίς διακοπές τοῦ καλοκαιριοῦ, Πάσχα, Χριστουγέννων, ἔρχεται στό Ναϊρόμπι καί περιοδεύει στήν Ἀνατολική Ἀφρική. Ἔχει Πρωτοσύγκελλο τῆς Μητροπόλεως μόνιμα τόν Ἀρχιμ. Θεόκλητο Τσίρκα, πού ἐπιμελεῖται ὁμαλῆς τῆς λειτουργίας τῆς Μητροπόλεως καί τῆς Πατριαρχικῆς Σχολῆς τοῦ Ναϊρόμπι «Ἀρχιεπίσκοπος Κύπ ρου Μακάριος Γ΄».

«Οἱ ὀρθόδοξες ἐνορίες στή Δυτική Τανζανία παρουσίασαν μιά ἐντυπωσιακή ἀνάπτυξη καί ἄνθηση. Μέσα στήν τελευταία πενταετία ὀργανώθηκαν περί τίς 30 ἐνορίες καί μικρότεροι ὀρθόδοξοι πυρῆνες, ἐκπαιδεύθηκαν καί χειροτονήθηκαν οἱ τέσσερις πρῶτοι τανζανοί ἱερεῖς, προετοιμάσθηκαν καί χειροτονήθηκαν ἀναγνῶστες, ἀνεγέρθησαν ἀπλοί ναοί καί ὁλοκληρώνεται τό ὀρθόδοξο ἱεραποστολικό κέντρο στή Μακόγκορα τῆς Μπουκόμπα. Οὐσιαστικά, ἡ ἀφρικανική Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς Τανζανίας ἀναπτύχθηκε τά τελευταία πέντε χρόνια».

Αὐτά εἶναι τά ἀποτελέσματα τῆς πίστης ἑνός ἀνθρώπου, τοῦ π.Σωσθένη.

Ἕνας ἄνθρωπος μέ πίστη, ἔδωσε τόν ἐαυτὀ του στήν ὑπηρεσία τοῦ Χριστοῦ.

Ὁ π. Σωσθένης ὑπέφερε ἀπό τό ζάχαρο, πού τοῦ ἔκανε μεγάλη ζημιά στήν ὑγεία του. Ἦλθε καί στήν Ἑλλάδα νά θεραπευθεῖ. Ἡ ἀποκατάσταση ἦταν δύσκολη. Τά τελευταία χρόνια τῆς ζωῆς του μπαινόβγαινε στά νοσοκομεῖα. 

Σέ ἐπιστολή του ὁ Ἐπίσκοπος Ἱερώνυμος ζητᾶ τίς προσευχές τῶν φίλων τῆς Ἱεραποστολῆς Μπουκόμπας γράφοντας, «Ὁ πρωτεργάτης τοῦ ἱεραποστολικοῦ ἔργου ἐδῶ στήν Ἐπισκοπή Μπουκόμπας, Αἰδ. π.Σωσθένης Kiyonga νοσηλεύεται ἐδῶ καί δύο μῆνες στά νοσοκομία: Ντοράγκε, Μπουκόμπα καί πάλι Ντοράγκε. Ὑποφέρει ἀπό ζάχαρο. Ἐνῶ τό ζάχαρο του ἐλέγχεται, δυστυχῶς ἔχει μιά πληγή στό δεξί του πόδι πού καθαρίζεται τακτικά, ἀλλά δέν κλείνει. Αὐτό μᾶς ἔχει δημιουργήσει μεγάλη ἀνησυχία. Ζητᾶμε τίς προσευχές ὥστε νά τό θεραπεύσει «ὁ Ἱατρός τῶν ψυχῶν καί τῶν σωμάτων ἡμῶν». 

Δέν πέρασε πολύς καιρός καί στίς 15 Σεπτεμβρίου 2005 ὁ π. Σωσθένης ἐκοιμήθη ἐν εἰρήνη καί ἀναπαύεται πίσω ἀπό τό Ἱερό Ναό τοῦ Εὐαγγελισμοῦ Μπουκόμπας, μπροστά στό Ἐπισκοπεῖο τῆς Μπουκόμπας.

ΕΠΙΛΕΓΟΜΕΝΑ

Πάνω στό Κιλιμάντζαρο καίει διαρκῶς μιά φωτιά ἀπό τότε πού ἔγινε κράτος ἀνεξάρτητο ἡ Τανζανία, μέ ἐντολή τοῦ ἱδρυτοῦ τοῦ κράτους Τζούλιους Νιερέρε. Ἐκεῖ βρίσκεται ὁμάδα πυροφυλάκων, πού φυλᾶνε τό Ἱερό πῦρ τῆς Τανζανίας. 

Μιά φορά τό χρὀνο αὐτοί οἱ φύλακες περιφέρουν τό ἱερό αὐτό πύρ σέ κάποιες πόλεις τῆς Τανζανίας, ὅπου γίνονται ἐκδηλώσεις ὑποδοχῆς μέ τήν συμμετοχή τῆς Προέδρου Μαμα-Σαμίας. 

Ὅπως ὀ Νιερέρε ἄναψε τή φλόγα τῆς ἐλευθερίας, ἔτσι ὁ πνευματικός ἐλευθερωτής τῆς Τανζανίας ὁ π.Σωσθένης εἶναι ἐκεῖνος πού ἄναψε τό Ἱερόν πῦρ τῆς Ὀρθοδοξίας στό πνευματικό Κιλιμάντζαρο τῆς Μπουκόμπας.

Αὐτός ὁ πρῶτος λαμπαδοδρόμος μετέφερε τήν Ὀρθοδοξία ἀπό ἄκρο σέ ἄκρο τῆς Καγκέρας. Μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ καί μέ τίς εὐλογίες τοῦ Πάπα καί Πατριάρχου μας κ. Θεοδώρου, φυλάμε αὐτό τό Ἱερόν Πῦρ τῆς Ὀρθοδοξίας καί συχνά τό περιφέρουμε ἀπό χωριό σέ χωριό καί ἀπό πόλη σέ πόλη γιά νά φωτισθοῦν καί ἄλλα ἀδέλ φια μας πού βασανίζονται μέσα στήν πλάνη τοῦ Ἰσλάμ, τοῦ Παπισμοῦ καί τοῦ μαγικοῦ προτεσταντισμοῦ.  

Ἡ φλόγα ἄναψε ὁ π. Σωσθένης παρ’ ὅλες τίς θύελλες πού ἔπνευσαν αὐτά τά 60 χρόνια, μένει ἀναμένη. Μποροῦμε νά τόν ἐπικαλούμαστε γιατί στή συνείδηση μας ἔχει παρρησία στό Θεό. Ζητᾶμε τήν πρεσβεία του στόν Κύριο, πού κήρυξε, νά φρουρεῖ τόν ἀμπελῶνα πού φύτευσεν ἡ δεξιά Του. Νά στηρίζει τόν Πατριάρχη μας, τούς ἱεραποστόλους, τούς ποιμένες καί τούς χριστιανούς νά αὐξάνουν καί νά προοδεύουν. Ὑπάρχει ἀκόμη πολύς λαός στό σκοτάδι πού φωνάζουν «διαβάς, βοήθησον ἡμῖν».

Στο πέρασμά σου ζωγραφίστηκαν πολύχρωμες εικόνες ιδρωμένες στο μέτωπο της Τανζανίας.

Στο πέρασμά σου μεταδόθηκαν λειτουργικές νότες

ιεραποστολικές στο πνεύμα της Τανζανίας,

μ’ ένα ηλιόφωτο πέπλο αρετής στην ψυχή.

Σε αναζητώ σ’ ένα ονειρόπλαστο γαλαξία χρωμάτων

ηλιολιωμένο των παγερών αισθήσεων κόσμου…

σε δάση που περνούν επιβλητικοί ελέφαντες,

σε μονοπάτια που φωλιάζουν αντρειωμένα λιοντάρια,

σε σαβάνες που διαφεύγουν ευαίσθητες καμηλοπαρδάλεις.

Προσμένω να σε συναντήσω στον ίσκιο φύλλων μπανανιάς

όταν θ’ αρχίσουν να κοιμούνται τ’ αστέρια

στο ξύπνημα της αυγής –σταυροδρόμι αγάπης,

ν’ ασπαστώ τα ξυπόλητα οδοιπορικά πόδια

καταπονημένα σε τόπους ζυμωμένης λάσπης.

Ακολουθώντας τον υπέροχο ήχο των τυμπάνων

ανακαλύπτεις απόμακρα κρυφομέρη χωριά,

άλλοι άνθρωποι πλέκουν δεξιότεχνα αχυροκαλύβες

καλλιτεχνικής επαίνου από ριζωμένα χέρια,

άλλοι καλλιεργούν αναγκαία αγαθά τροφής

τραγουδώντας το χαμόγελο του ήλιου.

Όταν όμως η δίψα σχεδόν λιποθυμά

πίνουν νερό από φυτεμένες κολοκύθες

δοξάζοντας τον Άγιο Τριαδικό που τους γνώρισες.

Αισθάνομαι ένα ανθοκέρι αναμμένο στην ψυχή σου

να φωτίζει υψηλά ιδανικά χριστιανοσύνης.

Να! Γιατί σε αγαπώ από δάκρυα τυλιγμένα του χθές.

Όταν βάπτιζες αγνοφορεμένους αδελφούς,

εκεί πέρα στην αγκαλιά της λίμνης Βικτώρια

εκεί πέρα στις ζωοδότρες όχθες μικρών ποταμών.

Αλησμόνητε ιεραπόστολε π.Σωσθένη Kiyonga,

φιλεύσπλαγχνε, στοργικέ αδελφέ εν Χριστώ,

αποχαιρετώντας καταθέτω στην ιερά μνήμη σου

από δροσοστόλιστο περιβόλι ανθόπικρης καρδιάς,

ένα βλαστοφόρο ευωδιαστό λουλουδάκι,

ίσως αυτό να κρύβει τη θεϊκή ανωτερότητα αγάπης.