ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΓΕΡΟΝΤΑ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΝΕΟΣΚΗΤΙΩΤΗ

Τί πειρασμούς εἴχατε ὅταν ἤλθατε ὡς δόκιμος στήν Σκήτη, Γέροντα;

-Στήν Καλύβα μου εἶχα στίς ἀρχές πολλές φασαρίες ἀπό τόν διάβολο. Τά βράδυα ἤρχοντο πέτρες ἐπάνω στήν στέγη.῎Αλλες κτυποῦσαν στά παράθυρα κι ἄλλες στίς πόρτες ῎Αλλοτε κάτω ἀπό τό πάτωμα ἄκουα θορύβους καί κτυπήματα... Τέτοιες διαβολικές ἐνέργειες εἶχα δοκιμάσει καί στό Ἀγρίνιο, γι᾿ αὐτό δέν τίς λογάριαζα καί πολύ.

Ρώτησα τόν Γέρο-Ἀβράμιο, ἕνα γεροντάκι πού ἔμενε σέ ἕνα γειτονικό σπίτι:

-Τί εἶναι αὐτές οἱ πέτρες καί οἱ θόρυβοι; Μοῦ εἶπε:

-Εἶναι τοῦ πονηροῦ, πάτερ Σπυρίδων. Νά κάνουμε μία ἀγρυπνία καί θά σταματήσουν. Πράγματι κάναμε τήν ἀγρυπνία καί ὅλα αὐτά τά διαβολικά ἐνοχλήματα ἐσταμάτησαν.

Μία φορά ἤμουν μέσα στό ἐκκλησάκι τοῦ σπιτιοῦ, καί αἰσθάνθηκα ὅτι κάτι μέ τσίμπησε στό πόδι. Πόνεσα πολύ. Ἐκκύταξα κάτω καί δέν εἶδα τίποτε. ῎Αλλοτε ἔνοιωσα νά κουλουριάζεται ἕνα φίδι στά πόδια μου. Γλύστρησα νά πέσω κάτω, ἀλλά δέν τό εἶδα ὅμως. ῎Αλλοτε πάλι ἔπεσα ἀπό τήν μάνδρα καί ἔσπασα τό πόδι μου. Πολλοί μοῦ εἶπαν νά πάω ἔξω. Ἐγώ τούς εἶπα: «῎Οχι θά πεθάνω στήν Σκήτη». Μέ πείραζε συχνά ἡ καρδιά. ῞Ομως ἐγώ δύο φορές τήν ἡμέρα ἀνεβοκατέβαινα τά 400 σκαλιά τῆς Σκήτης, ἀπό τήν παραλία στό σπίτι, κατά τήν ἐντολή τῶν γιατρῶν.

-Ποιά ἦταν, Γέροντα, ἡ μεγαλύτερη χαρά τῆς ζωῆς σας;

Γιά μέν τούς κοσμικούς εἶναι ὁ γάμος, ἐνῶ γιά μᾶς τούς μοναχούς εἶναι ἡ κουρά μας σέ Μεγαλόσχημο μοναχό. Κατ᾿ αὐτήν σταματᾶ ἡ Θεία Λειτουργία στή μέση γιά νά γίνῃ ἡ κουρά τοῦ ἁμαρτωλοῦ ἑαυτοῦ μας.

-Τί συμβουλές δίνετε κυρίως στά πνευματικά σας παιδιά, Γέροντα;

Μέ τήν χάρι του Θεοῦ ἔχω τρεῖς ἱερομονάχους καί δύο μοναχούς στήν συνοδεία τῆς Καλύβης μου. Τούς λέγω: "Δέν θά μέ ρωτᾶτε, ἄν πρέπει νά φᾶτε κάτι, ἐκτός τῆς τραπέζης τοῦ φαγητοῦ, ἀλλά θέλω νά εἶσθε πάντοτε ἕτοιμοι πνευματικά νά λειτουργῆτε ἀνά πᾶσαν στιγμήν. Δηλαδή νά προσέχετε τούς λογισμούς σας, τίς παρεκτροπές σας καί κυρίως τά ἠθικά ζητήματα. ῾Ο Θεός εἶναι πανταχοῦ παρών καί μᾶς βλέπει, ὅπου καί νά εἴμεθα». Αὐτό λοιπόν ἐπέτυχε μέ τήν χάρι τοῦ Θεοῦ καί ὅλα τά Καλογέρια μου εἶναι προσεκτικοί, ἀγωνιστές καί ὑπάκουοι.

-Τί πνευματική διαθήκη θ᾿ ἀφήσετε στούς διαδόχους σας;

Τούς ἔχω εἰπεῖ τά ἑξῆς: «Βάρκα καί ζῶο δέν θά ἀγοράσετε. Θά περιορισθῆτε στά πνευματικά καί τό ἐργόχειρο τῆς ἁγιογραφίας σας. Δέν θά ἀνακατευθῆτε μέ τό ψάρεμα καί τήν θάλασσα. ῎Εχετε χρήματα; Ἀγοράζετε λίγα ψάρια.῎Αν δέν ἔχετε ἀνοίγετε μία κονσέρβα σαρδέλλες καί τρῶτε». Δέν ἤλθαμε, πάτερ, πρῶτα ἐδῶ γιά τό φαγητό. Καί ἐγώ γιά τήν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ παράτησα καί τήν σύνταξί μου.

-Ποιό εἶναι τό ἀναγνωριστικό σημεῖο προόδου μας στήν προσευχή;

Τό ἀναγνωριστικό σημεῖο δέν εἶναι φανερό γιά τόν καθέναν. Αὐτό ξέρει ὁ Θεός καί ὁ ἄνθρωπος. Ἐάν ὁ ἀγωνιζόμενος διακρίνῃ ὅτι κάτι καλό γίνεται μέσα του, ταπεινώνεται τόσο πολύ, ὥστε βλέπει πιό πολύ τήν ἀκαταστασία του, τό ἁμαρτωλό παρελθόν του, τίς σκέψεις καί τίς ἐπιθυμίες του, καί θεωρεῖ πλέον τόν ἑαυτόν του- καί πράγματι εἶναι- ὡς τόν ἁμαρτωλότερον τοῦ κόσμου.

-Οἱ μοναχοί πού δέν ἔχουν τήν νοερά προσευχή, ὑπάρχει φόβος νά κολασθοῦν;

Κανένας δέν προσεύχεται μέ τά πόδια. ῞Ολοι νοερῶς προσεύχονται. Πρέπει νά προσευχώμεθα ἁπλᾶ καί ἐλεύθερα στον Θεό Πατέρα μας. Τό καλλίτερο βιβλίο περί προσευχῆς εἶναι τοῦ ῎Αγγλου ὀρθοδόξου Ἐπισκόπου Διοκλείας Καλλίστου Γουέρ. ῾Η καρδιά δέν πρέπει νά πιέζεται. Πρέπει ἐλεύθερα νά κάνουμε τήν προσευχή μας. Μᾶς φεύγει ἡ διάννοια, τό ἀτίθασο ἄλογο; Θά τό ἐπαναφέρωμε πάλι πίσω. ῎Ετσι εἶναι. Κάθε ἄνθρωπος ἔχει καί τά κληρονομικά του, τίς ἀδυναμίες του, τήν κακή χρῆσι τοῦ αὐτεξουσίου του. Δέν μποροῦμε ὅλοι νά μποῦμε σέ ἕνα καλούπι.

-Πῶς μποροῦμε, Γεροντα νά ἀποκτήσουμε τόν φόβο τοῦ Θεοῦ;

Φόβος τοῦ Θεοῦ δέν σημαίνει τρόμος, ἀλλά ὑπακοή καί σεβασμός στίς ἐντολές του. ῾Ο φόβος γεννᾶται μέσα μας καί ἀπό τήν συναίσθησι τῆς ἁμαρτωλότητός μας. ῞Ολοι οἱ ἄνθρωποι εἴμεθα ἀνήθικοι καί ἁμαρτωλοί, διότι κανείς δέν μπορεῖ νά καυχηθῇ, ὅτι οὐδέποτε πέρασε ἀπό τήν σκέψιν του σαρκικός λογισμός. ῞Οταν τό νοιώθουμε αὐτό θά ζαρώνουμε ἀπό συντριβή ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Δέν θά κρίνουμε κανέναν ὡς ἁμαρτωλό. Θά ἔχουμε σεβασμό πρός τόν Θεό, καί θά ἐλπίζουμε γιά τήν σωτηρίαν μας μόνο στό Αἷμα τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ, πού ἔχυσε ἐπί τοῦ Σταυροῦ.

-῎Εχει καθῆκον ὁ μοναχός νά κάνη ἐλεημοσύνη, ὅπως οἱ κοσμικοί;

῾Η μεγαλύτερη ἐλεημοσύνη τοῦ μοναχοῦ εἶναι ἡ προσευχή. Αὐτή τήν ἐλεημοσύνη δέν τήν καταλαβαίνουν ὅλοι οἱ μοναχοί. Χρειάζεται πολλή πεῖρα. ῞Οσο περνᾶ ὅμως ὁ καιρός ἀντιλαμβάνονται τήν ἀξίαν της καί ἐπιδίδονται μέ ζῆλο οἱ περισσότεροι σ᾿ αὐτήν. Πάντως ἔχω νά εἰπῶ ὅτι εἶναι δύσκολο τό ἐπάγγελμα τοῦ μοναχοῦ, ἀλλά καί τοῦ χριστιανοῦ.

-Πῶς μπορεῖ νά προοδεύση εὐκολώτερα στήν ἀρετή ὁ κοινοβιάτης μοναχός, ἀλλά καί κάθε μοναχός;

Ἐάν μάθῃ καλά τό «εὐλόγησον» καί τό «νά εἶναι εὐλογημένον», αὐτό σημαίνει ὅτι ἔχει προοδεύσει. Εἶναι βέβαια δύσκολο πρᾶγμα αὐτό, διότι πέφτει ὁ ἐγωϊσμός, ἀλλά καί χωρίς αὐτή τήν νίκη, δέν ἐλευθερώνεται ὁ ἀγωνιστής ἀπό τά πάθη του.

-Πῶς μπορεῖ ὁ μοναχός, ἀλλά καί ὁ χριστιανός νά διατηρῇ τήν ἐσωτερική του εἰρήνη;

῞Οταν ἕνα παιδί ἔχει ἄνάγκη ἀπό κάποιο πρᾶγμα, τρέχει ταχέως στήν μητέρα του. Ἐκείνη τό παίρνει στήν ἀγκαλιά της, τό φιλεῖ, ἀκούει μέ στοργή τί θέλει καί αὐτό αἰσθάνεται κοντά της εἰρήνη καί ἀσφάλεια. ῎Ετσι κι ἐμεῖς, ὁπουδήποτε εἴμεθα, εἴτε στό κελλί μας, εἴτε στό δρόμο ἤ στό αὐτοκίνητο, ἐάν δοῦμε καμμιά ἀνωμαλία, πού σίγουρα εἶναι ἔμπνευσις τοῦ διαβόλου, πρέπει νά καταφύγουμε μέ ταπείνωσι στήν προσευχή λέγοντας: «Κύριε, σύ πάντα οἶδας, σύ γιγνώσκεις, ἁμαρτωλός εἰμί ἐγώ».

-Ποῖος εἶναι ὁ ρόλος τῶν πειρασμῶν στήν σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου;

Οἱ πειρασμοί εἶναι, ὅ,τι καί ὁ ἀθλητισμός γιά τούς νέους. Ἀποτελοῦν κατά παραχώρησι Θεοῦ μία γυμνασία τῆς ψυχῆς μας γιά τήν σωτηρία της. ῾Ο Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς λέγε: «Ἐάν μή τις νομίμως ἀθλήσῃ, οὔ στεφανοῦται». Ἐπιτρέπει ἐνίοτε ὁ Θεός μέχρι τοῦ τάφου πειρασμούς καί λογισμούς γιά νά ταπεινώσῃ ἤ νά δοκιμάσῃ ἤ νά παιδαγωγήσῃ τόν ἄνθρωπον. Πάντα τά ἐπιτρέπει γιά τήν σωτηρία τῆς ἀθανάτου ψυχῆς μας. ῾Οπότε, λοιπόν ὁ ἄνθρωπος δέν πρέπει νά ἀνησυχῇ, ἀλλά νά ὑπομένῃ καί νά εὐχαριστῇ τόν Θεό γιά ὅ,τι τοῦ συμβῇ στήν ζωή του. Π. Δαμασκηνός Γρηγοριάτης.